فرهاد منتصر کوهساری، معاون بندری سازمان بنادر و دریانوردی در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی درخصوص افتتاح خط راه آهن خواف – هرات و اهمیت این پروژه ریلی که قرار است در ادامه به بنادر جنوبی ایران و سپس چابهار متصل شود، با اشاره به اهمیت این طرح در توسعه ترانزیت دریایی کشور، اظهار داشت: براساس تاکید رئیس جمهوری در مراسم افتتاح فاز نخست بندر چابهار، باید اقتصاد کشورها به یکدیگر شده تا وحدت بین کشورهای همسایه ایجاد شود.
وی ادامه داد: خط ریلی خواف – هرات علاوه بر آنکه از لحاظ حمل و نقل داخلی بار و مسافر اهمیت دارد، از منظر اتصال کشور افغانستان از طریق شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران به آبهای آزاد و حتی کشورهای اروپایی، اهمیت بسیار بالایی دارد. همچنین از سوی دیگر حمل و ترانزیت بار و کالا به کشور افغانستان و در ادامه به کشورهای شرقی آسیا نیز برای ایران بسیار مهم است.
افزایش گستردگی پسکرانه های چابهار با افتتاح خط ریلی خواف - هرات
وی تصریح کرد: با تکمیل راه آهن خواف – هرات کشور افغانستان از طریق خطوط ریلی ایران به آبهای آزاد و سایر کشورهای خاورمیانه متصل میشود. در این میان نکته ای که بسیار اهمیت دارد اتصال بندر چابهار به عمق خاک افغانستان و در آینده به کشورهای ازبکستان و ترکمنستان است که سبب می شود پسکرانه بندر چابهار بسیار گسترده شده و شعاع نفوذ این بندر تا کشورهای همسایه شمالی افغانستان توسعه خواهد یافت.
معاون بندری سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به سرمایه گذاری انجام گرفته در چابهار که منجر به مطرح شدن این بندر در سطح منطقه شده است، ادامه داد: چابهار با اتصالات ریلی به کشورهای آسیای میانه وضعیت بهتری نسبت به بندر گوادر پیدا می کند. برهمین اساس اتصال به افغانستان می تواند فرصت های جدیدی را برای بندر چابهار فراهم آورد.
وی با اشاره به برنامه ریزی های انجام گرفته از سوی سازمان بنادر و دریانوردی برای افزایش ظرفیت بنادر ایران بابت رشد و توسعه حمل و نقل کالا در صورت اتصال این خط ریلی گفت: طرحهای توسعه بندر اقیانوسی چابهار و بندر شهید رجایی به عنوان نقاط اتصال خطوط ریلی به دریا در راستای منویات رهبر معظم انقلاب، توجه ویژه دولت و با پیگیری مستمر و مداوم با سرعت و حتی فراتر از برنامه زمان بندی در حال اجراست.
کوهساری تصریح کرد: سازمان بنادر و دریانوردی با دور اندیشی در ســرمایه گذاری های بندری و پســکرانه ای، تجهیز فنی بنادر را با جدیت دنبال کرده که آخرین آنها تجهیز اســکله های بندرچابهار و بندر شــهیدرجایی و افزایــش ظرفیت های کانتینری این دو بندر است.
تبدیل چابهار به قطب تجاری منطقه
وی افزود: بندر چابهار به عنوان بزرگترین بندر اقیانوسی کشور با موقعیتی منحصر بفرد و برخوردار از زیرساخت های مناسب بندری و تجهیزات پیشرفته قابلیت تبدیل شدن به قطب تجاری منطقه را دارد. اجرای طرح های عمرانی و آماده سازی زیرساخت های بندر موجب رونق روز افزون ترافیک دریایی در بندر چابهار شده و این امر حاکی از افق روشن توسعه پایدار در این بندر بزرگ اقیانوسی است.
معاون بندر سازمان بنادر و دریانوردی در ادامه با اشاره به اینکه بندر چابهار با بهره مندی از ۳۰ دستگاه استراتژیک از نظر تجهیزات یکی از بنادر مدرن کشور است، ادامه داد: این تجهیزات در رشد عملیات تخلیه و بارگیری، صادرات ، واردات و ترانزیت در این بندر نقش بسزایی داشته است.
وی افزود: ارتقاء جایگاه بندر کانتینری شهیدرجایی در رقابت با سایر بنادر منطقه، افزایش اسمی تخلیه و بارگیری ترمینال کانتینری از ۶,۳ میلیون TEU به ۸,۴ میلیون TEU با قابلیت پهلودهی شناورهای با ظرفیت ۱۸۴۰۰ TEU و تناژ ۱۸۵۰۰۰ DWT، با عمق ۱۷,۵ متر از مهمترین شاخصه های فاز سوم طرح توسعه بندر شهید رجایی است.
معاون مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با افتتاح این خط ریلی چقدر شاهد رشد ظرفیت حمل و نقل چند وجهی و ترکیبی خواهیم بود و چه میزان بر توسعه شقوق مختلف حمل و نقل تاثیر خواهد داشت، گفت: ظرفیت حمل بار در راه آهن خواف – هرات سالانه هشت میلیون تن است که در ابتدای بهره برداری از آن کمتر از یک و نیم میلیون تن خواهد بود.
وی ادامه داد: با بهره برداری از این خط آهن امکان حملونقل بینالمللی و ترانزیت ریلی، به شکلی مؤثر فراهم میشود. پروژه ریلی خواف-هرات که قطعات آن در خاک افغانستان است، بخشی از برنامه وسیعتر این کشور در توسعه خط آهن است که درنهایت تکمیلکننده بخشی از اتصال تمام ریلی چین، قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان، ایران و سپس خلیجفارس و اروپا از مسیر کشورمان است.
کوهساری تصریح کرد: این خط آهن، امکان حمل مقرونبهصرفه اقتصادی کالاهای سنگین و حجیم را از مبادی داخلی سراسر کشور، همچنین از مبادی ورودی نظیر مرز با کشورهای همسایه به ویژه همسایگان شمالی و غربی، بنادر شمالی و جنوبی علیالخصوص چابهار و شهید رجایی به افغانستان و بالعکس، در چارچوب عملیات صادرات، واردات و ترانزیت از خاک کشورمان فراهم میسازد.
وی افزود: وجود سنگآهن در ایران و افغانستان و امکان صادرات و واردات آن، برنامه توسعه صادرات نفتی و غیرنفتی و تنوعبخشی به کالاهای صادراتی کشور به ویژه میوه و ترهبار، مواد غذایی، الیاف و منسوجات، کالاهای صنعتی و ساختمانی به افغانستان، موافقتنامه چابهار و امکان ترانزیت کالای هندی به ویژه گندم و شکر به مقصد افغانستان و ترانزیت کالای افغانستانی به ویژه مواد معدنی، خشکبار و میوه به مقصد هندوستان، ترانزیت کالا از مبدأ ترکیه و عراق به افغانستان و بالعکس، همچنین توسعه تبادلات تجاری کشورمان با کشورهای آسیای میانه از طریق ترانزیت کالا از سرزمین افغانستان، منظر لجستیک و زنجیره تأمین، عوامل پیشران افزایش مبادلات تجاری دو کشور محسوب میشوند که باید به نحو مطلوبی از آنها بهرهگیری کرد.
توسعه "ریل- بندر" به عنوان یک اقدام راهبردی برای توسعه صنعت حمل و نقل کشور
معاون بندری سازمان بنادر و دریانوردی در مورد وصل شدن دیگر خطوط کشورهای همجوار و وصل شدن آن ها به بنادر شمالی و جنوبی در بحث توسعه ریلی کشور، اظهار داشت: طرح توسعه "ریل- بندر" به عنوان یک اقدام راهبردی و اثرگذار برای توسعه همه جانبه صنعت حمل و نقل کشور و نقش آفرینی بیشتر بنادر و راه آهن در اولویت سازمان بنادر و دریانوردی است.
وی ادامه داد: سعی سازمان بنادر و دریانوردی بر این است که در همه مبادی ورودی و خروجی کریدورها سهم جابه جایی باز از طریق ریل افزایش یابد. توسعه ریلی به منظور افزایش جابجایی بار از طریق ریل صرفاً مختص به یک بندر نیست و این برنامه برای تمامی بنادرکشور مدنظر قرار دارد. مسلما برای انتقال کالاهای وارده به بندر به پسکرانه و همچنین انتقال بارهای ترانزیتی و صادراتی از پسکرانه به بندر، حمل ریلی مزایای بی شماری دارد که مهمترین آن بهره گیری از اقتصاد مقیاس است که هزینه واحد حمل بار را کمینه می سازد و درشرایط سخت اقتصادی به هر میزان که بار روی ریل برود منافع ملی بیشتری را رقم خواهد زد.
کوهساری در مورد اینکه با اتصال خط ریلی خواف – هرات به جز بنادر جنوبی ایران چه میزان این خط ریلی می تواند به افزایش ظرفیت در بنادر شمالی کشور کمک کند، اظهار داشت: کشور افغانستان طرح مشخصی برای توسعه شبکه ملی و بینالمللی راهآهن را دنبال میکند که این طرح، فرصتی ارزشمند اقتصادی و تاریخی برای دو کشور محسوب میشود تا از طریق یکی از کلیدیترین نقاط شبکه ملی راهآهن افغانستان یعنی هرات و امتداد آن به سمت ایران، کشورهای آسیای میانه و چین، نقشآفرینی مؤثری را در ترانزیت و حملونقل بینالمللی منطقه ایفا کنند.
راه آهن خواف - هرات کلید اتصال ایران به چین
وی افزود: ریل خواف- هرات علاوه بر توسعه و پیشرفت منطقه به ویژه کشور افغانستان در تکمیل و توسعه شبکه ریلی کشورهای اکو و ترانزیت از کشورهای آسیایمیانه به اقیانوس هند و همچنین از طریق ایران به ترکیه و اروپا تاثیر به سزایی خواهد داشت. از این مسیر می توانیم به چین متصل شویم و کالا بین چین و اروپا از طریق ایران ترانزیت شود و این خط آهن می تواند باعث رشد اقتصاد منطقه باشد.
کوهساری در پایان گفت: نکته حائز اهمیت اتصال ریلی افغانستان به کشورهای همسایه غربی ایران و از مسیر آنها دسترسی به اروپاست که می تواند بار ورودی و خروجی مناسبی را برای مراکز لجستیکی داخل خاک ایران فراهم آورد. به همین خاطر بدون شک پیش نیاز توسعه اقتصادی توسعه حمل و نقل کشور استفاده از روش های کم هزینه است که توسعه خطوط ریلی به شکل شبکه ای داخل خاک ایران سبب می شود تا دسترسی کشورهای همسایه به آبهای گرم جنوبی و کشورهای همسایه شمالی را فراهم شود.